Λογοτεχνείο, αρ. 5

Αουγκούστο Ρόα Μπάστος, Ο κατήγορος, εκδ. Εκκρεμές, 1999, μτφ. Στράτος Ιωαννίδης, σ. 188-189. (Augusto Roa Bastos, El fiscal, 1993)

Τι μπορεί να είναι αυτή η μυστηριώδης και δυσδιάκριτη πράξη; Το να σε κυριέψει ξάφνου μια ιδέα, μια παρόρμηση, από εκείνες που σε κάνουν να νοιώθεις πως θέλεις να ριχτείς αδυσώπητα καταπάνω στο θάνατο, για κάτι που σε ξεπερνά πέρα από κάθε όριο, που δεν μπορείς να το κατανοήσεις, αλλά που σε φωτίζει και ταυτόχρονα σε χτυπά σαν κεραυνός. Κάτι μου λέει πως αυτή η ιδέα ή η παρόρμηση δεν πρόκειται να ξεπηδήσει μεμιάς, όπως στους ήρωες των ρομάντζων, που σώζουν τον αντιήρωα της προηγούμενης. Μια τέτοια ιδέα θα πρέπει να γεννιέται μαζί μας, να περιμένει και να εκρήγνυται μέσα μας, μόλις φτάνει η κατάλληλη στιγμή. Και πάντα να αποτυγχάνει. Όπως στις επαναστάσεις της Αμερικής μας, όπου οι ήρωες θριαμβευτές της προηγούμενης καταλήγουν δολοφονημένοι ή ηττημένοι την επόμενη. Σκέφτομαι τον Τσε, σαν ένα Χριστό που κείτεται ξαπλωμένος στους νιπτήρες του μικρού σχολείου του Γιακανγκουάσου. Σκέφτομαι τον Μπολίβαρ, στην τελευταία του περιπλάνησης προς τη Σάντα Μάρτα, τον Χοσέ Μαρτί νεκρό στη μάχη κατά των Ισπανών, ακόμα και αυτόν το στρατάρχη Λόπες, τον υπέρτατο ήρωα του έθνους μας, δολοφονημένο στο Σέρο-Κορά από τους Βραζιλιάνους.

Στον Κώστα Κρεμμύδα